On birinci Kalkınma Planının süresi doldu. 2019 Yılı ile 2023 yılını kapsayan 11.Kalkınma Planı 18 Temmuz 2019 tarihinde onaylandı.
Beşer yıllık plan yapmak 1963 yılında başladı. Hedeflerin ortaya konması güzel, ayrıca yeni konular da planda yer alınca kamuoyunun ilgisi artabiliyor.
1960 Yılında kurulan Devlet Planlama Teşkilatı tarafından hazırlanan Birinci Beş yıllık Kalkınma Planı 1963 – 1967 yılları arasını kapsıyordu.
Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001 yılında Kemal Derviş döneminde hazırlandı. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013) hazırlandıktan sonra AKP iktidarı Devlet Planlama Teşkilatını (DPT) 2011 yılında Kalkınma Bakanlığı olarak yeniden organize etti.
Kalkınma Bakanlığı 2018 yılında Maliye Bakanlığının Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü ile birleştirildi. Sonra da Cumhurbaşkanlığı bünyesinde Strateji ve Bütçe Başkanlığı oluşturuldu.[ Böylece DPT’nin araştırmacı kadroları silikleştirildi.
Başka bir deyişle Kalkınma Planları iktidarın hedefi olan değil, sıradan bir evrakı haline dönüştürüldü.
Peki, buna bir örnek verelim:
On birinci Beş Yıllık Kalkınma Planında yer alan enflasyon tahmini, tablo 7’de şöyle veriliyor:
Tablo 7: Enflasyon Tahminleri: TÜFE (Yıl Sonu, % olarak)
2018 yılında yüzde 20,3; 2023 yılında 5,0.
(Kaynak: 2018 yılı verisi TÜİK’e aittir. 2023 yılı verisi On Birinci Kalkınma Planı tahminidir.)
Yani, TÜFE hedefi 2023 sonunda yüzde 5.
Şimdi durum ne?
Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre Eylül ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 61,53’e yükseldi.
Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise TÜFE’de yıllık enflasyon yüzde 130,13.
Yani beş yıllık hedefte yüzde 5 olan enflasyon TÜİK’e göre 61, ENAG’a göre yüzde 130.
Planı ciddiye alan yok gibi gözüküyor. Beş yıllık planlar yapılıp kamuoyuna sunulurken bazı siyasetçiler “bize plan değil pilav gerek” diyorlardı. Şimdi ne demeli acaba?
Yine de iktidara bir şans vermek isterseniz, On ikinci Beş Yıllık Kalınma Planının verilerini size aktarayım.
2024-2028 dönemini kapsayan kalkınma planında planın vizyonu şöyle: “Türkiye Yüzyılı’nda çevreye duyarlı, afetlere dayanıklı, ileri teknolojiye dayalı yüksek katma değer üreten, geliri adil paylaşan, istikrarlı, güçlü ve müreffeh bir Türkiye”.
Enflasyon konusuna gelince; 2023’te enflasyon yüzde 65 olacak, 2028’de yüzde 4,7’ye düşecek.
Önceki plan yüzde 5 derken yüzde 65 ile yılı kapatacağız, beş yıl sonra bu kez yüzde 5 yerine yüzde 4,7 hedefini tutturacağız.
Tutar mı acaba? Sanmam ama, en azından 21 yıllık söylem böyle…
