Türkiye, 2023 yılında gerçekleştirdiği 3 milyon 663 bin ton un ihracatıyla tüm zamanların dünya tarihindeki en çok un ihracatını gerçekleştirerek yeni bir rekora imza attı. 2024 yılında da 3,5 milyon tonun üzerinde un ihracatı gerçekleştirmeyi beklediklerini ifade eden Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği (IAOM) Avrasya Başkanı Dr. Eren Günhan Ulusoy, Kızıldeniz’deki sorunlara rağmen un sektörünün ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 22 artışla 344 bin ton un ihracatı gerçekleştirdiğini belirtti.
“Sektör olarak Uzak Doğu’da kayıp yaşıyor”
Dr. Ulusoy, 2018 yılında 3,5 milyon tonla zirve yaşadıklarını belirterek, “2023 yılında 3 milyon 663 bin ton ihracatla rekoru tazeledik ve yaklaşık 1,5 milyar dolar gelir elde ettik. 2020’den itibaren saymaya tedarik zincirlerini bozan, gıda güvenliğini etkileyen pek çok unsur meydana geldi. Pandemi, savaş bu şartların içerisinde Türkiye, bu temel gıdada kendini ana tedarikçi olarak konumlandırdı. Zaten birinciliğimizden ötürü ilk akla gelen ülkeydik. Zor zamanlarda bu güçlü konumumuzun bir kez daha altını çizdik. 2023 ihracat anlamında güzel bir yıl olarak kayıtlara geçti” dedi.
Ukrayna’daki limanlardan sevkiyat probleminin çözülüp savaş öncesi dönemine dönülmesine rağmen bu kez Kızıldeniz’deki olaylarla karşı karşıya geldiklerini söyleyen Dr. Ulusoy, “Sektör olarak Uzak Doğu’da kayıp yaşıyoruz. Kızıldeniz’in güneyine gelmeden Cibuti, Sudan buralarda talep artışını görüyoruz. Ancak ocak ayında 344 bin tonluk ihracatla, geçen yılın ocak ayına göre ihracatımızı yüzde 22 artırdık. Hatta geçtiğimiz ocak aylarının ihracat ortalamasına göre yüksek bir ocak ayı geçirdik. Temel gıda olmanın avantajını yaşıyoruz. Talebi erteleyebilirsiniz ama iptal edemezsiniz. Navlun pahalılaşınca tekstil durabilir ya da azalabilir. Gıdada ise bunu ancak bir iki ay erteleyebilirsiniz. Martta ihracat daha da yükselecektir. 2024 yılında da 3,5 milyon tonun üzerinde un ihracatı gerçekleştirmeyi hedefliyoruz” açıklamalarında bulundu.
Artan yağışlar buğday üretimini artırdı
Pandemi, savaş, lojistik sorunları derken sektörün en önemli gündem maddesinin iklim krizi olduğunun altını çizen Dr. Ulusoy, “Türkiye olarak son 3 yılda, 2023 sezonu hariç Türkiye’deki tahıl üretiminde yağışların normallerin altında kalması nedeniyle düşüş yaşandı. Geçen senenin bu döneminde yüzde 60’a varan azalma söz konusuydu. Bu sezon daha güzel. Normallerin üzerinde yüzde 27 yağış var. Geçen seneye göre, İç Anadolu Bölgesi’nde yüzde 60, Marmara’da yüzde 100’e varan bir yağış söz konusu. Bu da buğday üretim beklentilerimizi yükseltti. 2023’te 22 milyon tona ulaşmıştık. Bu sene de 24-25 milyon tonluk bir üretim bekliyoruz. Tabii ekim alanlarında da yüzde 3’lük bir artış söz konusu” dedi. Dr. Ulusoy, tarım teknolojilerinin gelişimiyle verimliliğin artığını da sözlerine ekledi. Ürün ilaçlamada drone’ların kullanılması, depolamada blockchain gibi teknolojilerin kullanılmasının önemini belirten Dr. Ulusoy, iklim değişikliğine karşı topraktan sofraya her aşamada gelişen teknolojilerin yer alması gerektiğini ifade etti.
