Üreticinin kilogram fiyatını 10 TL’den sattığı limon, pazar tezgahında ve market raflarında 150 TL’ye alıcı bulamıyor
SEREN KARAŞAHİN
Yemeklerde limon kullanmayı seven Türk halkı, limonu Türk mutfağının değişmez bir lezzeti olarak görüyor. Salatadan çorbaya kadar kullanılan limon artık mutfağa giremiyor. Limonun marketlerdeki fiyat adedinin 20 TL, kilogram fiyatının ise 120 TL’den başlayıp 150 TL’ye kadar yükselmesi, tüketicinin limona hasret kalmasına sebep oldu. Pazarda da durum değişmedi. Limon, İzmir’deki pazarlarda 120 TL ile 150 TL arasında yer buluyor. Şubat ayında yaşanan don olayı da limonların büyük zarar görmesine yol açmıştı. Üretici, limonun kilogram fiyatını 8 TL’den başlayarak 30 TL’ye varan fiyatlara kadar elinden çıkardı. İzmir halinde limonun kilogramı 70 TL olarak kaydedilirken tüketici markette oldukça yüksek fiyatları görünce limon almaktan vazgeçiyor. Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz ve İzmir Pazarcılar Esnaf Odası Başkanı Hamdin Erişen, konuyla ilgili TİCARET Gazetesi’ne konuştu.
Limon üreticisi kazanamadı
Türkiye’de en çok limon üreten şehir olan Mersin’deki üreticiler de limon fiyatlarından memnun değil. Üreticilerin yüzde 80’inin mutsuz olduğunu söyleyen Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, üreticinin düşünüldüğü bir politika izlenmesi gerektiğini dile getirdi. Yılmaz, “Üretici olarak tüketicimizin çok yüksek fiyatlarda ürün tüketmesini isteyen bir kurum değiliz. Üreticimizin para kazanacağı bir fiyat belirlensin. Bu devlet ve Bakanlık politikası olsun” ifadelerini kullandı.
Şubat ayında yaşanan don olayında Mersin’de çok ciddi ürün kaybedildiğini belirten Yılmaz, narenciyede yaklaşık yüzde 65-70 ürün kaybı olduğunu ifade etti. Ürün kaybının da fiyatlara yansımasıyla tüketicinin yüksek fiyatlardan ürüne ulaştığını kaydetti. Limonda 15 TL ile başlayan kilogram fiyatlarının 25-30 TL arasında seyrettiğini aktaran Yılmaz, ürünlerini erken satan üreticinin limonu 10 TL’ye inen rakamlarla elinden çıkardığını ifade etti. Rekolte düşüklüğünden kaynaklı fiyatların çok yükseldiğini belirten Yılmaz, limonları üreticiden ucuza alıp soğuk hava veya doğal depolarda belli bir süre elinde tutan insanların, limon fiyatlarının 80-100 TL’ye çıkmasına sebep olduğunu söyledi. Tüketiciye ulaşan limon fiyatlarının birkaç ay içinde azalacağını söyleyen Yılmaz, “Önümüzde 1-1,5 ay var. Bundan sonra erkenci ürünler çıkana kadar limon fiyatları makul seviyelere düşer” dedi. Türkiye’de her mahallede olan zincir marketlere fiyatlar konusunda denetim yapılması gerektiğini söyleyen Yılmaz, “Özellikle zincir marketlerin denetlenmesi lazım. Bu sistemle ne üretici para kazanır ne de tüketici makul fiyata ürün alır. Mutlaka denetlenmeli” şeklinde konuştu. Artık genç çiftçilerin yetişmediğini belirten Yılmaz, çiftçinin gelecek yıl ne kadar para kazanacağının belli olmadığını söyledi.
Pazarcı esnafı da fiyatların düşmesini istiyor
Üreticinin çok düşük fiyatlardan sattığı limon, tüketiciyle buluşurken aracılar yüzünden yüksek fiyatla tezgahlarda yerini alıyor. İzmir’deki pazarlarda da limon fiyatının marketlerdeki fiyatlarla benzer olduğu görülüyor. Limon fiyatlarını değerlendiren Hamdin Erişen, pazarcı esnafının da rakamların düşmesini istediğini söyledi.
Fiyatların pazarcı esnafının tekelinde olmadığını dile getiren Erişen, “Limon fiyatları, depolara girdikten sonra yavaş yavaş yükseldi. Fiyatın yüksek olmasını vatandaş da biz de kabul ediyoruz” dedi. Pazarcıların önceki dönemlere göre daha az ürün sattığını ve bunun da kazancı düşürdüğünü ifade eden Erişen, “Biz de memnun değiliz. Fiyatlar düşerse daha fazla satış yaparız. Pazar çok pahalı. Vatandaş az ürün alıyor ve memnun değil. Normalde 200 kilogram ürün satan esnaf artık 50 kilogram ürün satıyor. Vatandaş limon almaya mecbur ama az alıyor” ifadelerini kullandı.
