IMD’den Carlos Cordon, Başkan Trump’ın kararsız olacağı konusunda uyarıyor. Beklenmeyeni bekleyin. Donald Trump ikinci kez ABD Başkanı olarak göreve başladığına göre, tedarik zinciri liderlerine verilecek tek pratik tavsiye bu. Başkan’ın sicili – aslında tüm çalışma tarzı – kararlarını öngörme ve bir yanıt hazırlama girişimlerine meydan okuyacak biçimde şekillenmektedir.
Hem dosta hem de düşmana vergi vermek
Ticaret tarifelerini ele alalım. Kampanya izinde, Başkan Trump, tüm ülkelerden yapılan ithalatta %10-20’lik tarifeler sözü verdi ve Çin için %60’lık bir oran ayrıldı. O, seçimlerde zafer kazandıktan sonra, AB’yi daha fazla ABD petrolü ve gazı satın alması gerekeceği ya da ‘tarifelerle’ karşı karşıya kalacağı konusunda uyarmaya devam etti. Bununla birlikte, bu rakamlar sadece müzakerenin temelidir, iş dünyasında olduğu gibi siyasette de her şeyden önce “anlaşma sanatına” inanan bir Başkan’ın açılış kumarıdır. Hiç kimse bu aşamada nihai olarak hangi tarifeleri belirleyeceğini bilmiyor. Benzer şekilde, hammaddeler konusunda Başkan Trump, Çin’in tüm temel mal ithalatını aşamalı olarak durdurmak, ABD şirketlerinin Çin’e yatırım yapma kabiliyetini kısıtlamak ve Çin’in Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ile kurduğu “en çok tercih edilen ülke” ticaret statüsünü iptal etmek istiyor. Bu, ABD’li işletmeler üzerinde yerel satın almaya yatırım yapmaları için baskı oluşturuyor. Potansiyel olarak, AB ve diğer pazarlar için zincirleme etkilerle birlikte Çin’de aşırı kapasite anlamına geliyor.
Hiçbir şey göründüğü gibi olmak zorunda değildir
Ancak Başkan bu tür önerileri yerine getirecek mi? “Önce Amerika” söylemi politik olarak çekici bir strateji olabilir, ancak ekonomik ve ticari açıdan zorlayıcı unsurlar barındırmaktadır. Trump yönetiminin ticaret kısıtlamaları ve düzenlemelerine ilişkin bazı önerileri, mevcut ABD yasalarına göre gayri meşru dahi olabilir. Birçok işletme, her yeni duyuruya tepki vermek zorunda hissedecektir. Artan belirsizlik göz önüne alındığında, fiyatlar dalgalı olacak; şirketler kendilerini bir gün temel malzemeleri stoklarken ve ertesi gün kıtlık yaşarken bulabilirler. Küresel bir liderden gelen bu düzensizlik, işletmelerin marjlarını vurarak ve üretimi sürdürme yeteneklerini sınırlayarak son derece sorunlu olabilir. Ancak aynı zamanda öngörülemeyen fırsatların da önünü açabilir. Fiyatlardaki ani bir düşüşten yararlanmak veya bazı pazarlarda satışları artırmak mümkün olabilir. Ancak kurumların lider ekipleri avantaj elde etmek için hızlı olmalıdır. Kaprisli bir Başkan, herhangi bir uyarıda bulunmadan, fırsat kapısını açabildiği gibi hızla kapatabilir. Trump yönetimi altında, piyasalara günlük olarak yanıt vermeye hazır olmalı, işletmenin her yeni zorlukla başa çıkmak ve ortaya çıkan her beklenmedik fırsattan yararlanmak için yeterince çevik olmasını sağlamalıdırlar.
Her şeye hazırlıklı olun
O halde her şey dengesiz, önümüzdeki dört yıl boyunca iş dünyasının parolası olacak. Tedarik zinciri liderleri geçmişe göre çok daha akıcı ve çevik bir şekilde planlamaları ve tepki vermeleri gerekecektir. Böylesine belirsiz bir çalışma ortamında, etkililik kavramını benimsemek mantıklıdır. Diğer bir deyişle, işletmeler, koşullarda tahmini bir değişikliğin yakın olduğunu varsaymak yerine, şu anda kendileri için mevcut olanı kullanarak hızlı hareket etmeye hazır olmalıdır. Tahminlere, geçmiş iş döngülerine ve istatistiksel analize dayalı planlamaya alışkın olan tedarik zinciri liderleri için bu rahatsız edici bir durumdur. Trump yönetimi altında, piyasalara günlük olarak yanıt vermeye hazır olmalı, işletmenin her yeni zorlukla başa çıkmak ve ortaya çıkan her beklenmedik fırsattan yararlanmak için yeterince çevik olmasını sağlamalıdırlar.
Her durumdan bir çıkış yolu
CEO’lar artık seçenekler arıyor olacak. Geniş bir senaryo kümesinden hangisi kendini gösterirse göstersin yanıt vermeye hazır bir dizi olası yanıta ihtiyaçları vardır. Finansal piyasalar bu konuda yardımcı olacak bir dizi ürün sunmaktadır. Birçok üretici, piyasa ortamının nasıl geliştiğine bağlı olarak bilinen fiyatlarla farklı miktarlarda hammadde satın alabilmelerini sağlamak için vadeli işlem ve opsiyon piyasalarını zaten kullanıyor. Kuruluşların, CEO’larına zorluklar ve fırsatlar ortaya çıktıkça hızlı bir şekilde seçebilecekleri hem finansal, hem de operasyonel bir seçenekler menüsü sunarak bu kavramı geliştirmeleri gerekecek. Böylesine esnek, çok seçenekli bir sistem oluşturmak, en azından hiç kullanılmayan seçenekler açısından maliyetli olacaktır. Ancak düzensizliğe ve oynaklığa hızlı bir şekilde tepki verememenin maliyeti daha da büyük olacaktır. Küçük, hızlı büyüyen işletmeler, bu uyumu, geçmişlerinde bu kadar çevikliği uzun bir yol kat etmiş olabilecek daha büyük ölçekli meslektaşlarından çok daha kolay bulacaktır.
Anında çözüm
Tedarik zinciri yöneticileri, mevcut maliyetleri, düzenlemeleri, yasal kısıtlamaları ve diğer değişen faktörleri göz önünde bulundurarak hemen yanıt vermeye hazır olmalıdır. Kaynak kullanımı, gereksinimlerin gerektirdiği şekilde Çin’den Avrupa’ya dönmeye, taleple birlikte kapasiteyi düşürmeye ve artırmaya hazır olmalıdır. Bununla birlikte, Başkan Trump’ın göreve dönüşü bu zihniyet değişikliğini gerektiriyor. Bu nedenle tedarik zinciri yöneticileri harekete geçmeli ve tepki vermeye hazırlanmalıdır.
Kaynak: Institute for Management Development, Prof. Dr. Carlos Cordon
